Obszary działania Sejmiku to m.in. usuwanie barier w komunikowaniu się, psychologicznych i biurokratycznych, rozpoznawanie i sygnalizowanie potrzeb osób niepełnosprawnych, integrowanie i wspieranie lokalnych środowisk osób niepełnosprawnych, prowadzenie działalności informacyjnej, poradniczej, edukacyjnej i rehabilitacyjnej oraz podejmowanie działań zwiększających potencjał zawodowy oraz aktywność obywateli, instytucji, w szczególności stwarzających możliwości uzyskania pracy przez osoby niepełnosprawne na otwartym rynku pracy. 

W ramach spotkań konsultacyjnych dot. Systemu iPFRON+ pracujemy z Martą Piotrkowską, koordynatorką projektu i Arkadiuszem Dowejko, kierownikiem projektu. Czym się charakteryzuje Państwa organizacja?

Arkadiusz Dowejko: Działamy głównie na rzecz osób niepełnosprawnych już blisko 30 lat na terenie województw: warmińsko-mazurskiego i pomorskiego. Zajmujemy się aktywizacją społeczną i zawodową, prowadzimy kampanie społeczne, badania oraz projekty dotyczące konsultacji prawnych.

Kto się zgłasza do Państwa?

Marta Piotrkowska: Zgłaszają się do nas osoby z niepełnosprawnością, które potrzebują wsparcia w codziennym życiu, np. asystenta. Taki asystent pomaga im przełamywać bariery, by mogli korzystać z życia w pełniejszy sposób. To jedna z naszych ścieżek, druga to „Centrum Aktywności”, w których osoby z niepełnosprawnością mogą cyklicznie konsultować się z naszymi specjalistami. Zgłaszają się osoby, które chcą iść do pracy, odbywają szkolenia i staże. Dla tych, którzy szybko potrzebują pójść do pracy, mamy przygotowane projekty zatrudnieniowe, tam współpracują oni z trenerem pracy, psychologiem i doradcą.

Jakie są wyzwania w Państwa organizacji na co dzień?

MP: Cały czas staramy się odpowiadać na potrzeby osób z niepełnosprawnością. Dwa lata temu otworzyliśmy się na opiekę wytchnieniową i asystenturę osobistą osób z niepełnosprawnością. Zaczynaliśmy od jednego projektu, w którym zaangażowani byli asystenci, i było to dla nas ogromne wyzwanie, teraz wiemy, że wszystko da się poukładać.

AD: Nasza organizacja wywodzi się z województwa Warmińsko-Mazurskiego, gdzie stopa bezrobocia jest najwyższa w Polsce. Nie jest łatwo, jeśli chodzi o otwarty rynek pracy, ale współpracujemy z firmami, tymi większymi i tymi mniejszymi, uczestnicy odbywają staże zawodowe, ostatnio mieliśmy wizyty studyjne w największej firmie w Olsztynie, produkującej opony, Michelin, w której na produkcji zatrudnione są osoby niesłyszące.

Co to jest za projekt, opieka wytchnieniowa?

MP: To program z Ministerstwa, którym objęte są osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności i zależne od innych osób. W ramach programu zgłaszają się do nas opiekunowie tych osób i gdy do ich rodziny wchodzi asystent to osoba, która cały czas pełni opiekę, może skorzystać z czasu dla siebie. Jestem koordynatorką tego programu, mamy w nim osoby leżące, a także osoby, które wymagają wsparcia w codziennym funkcjonowaniu. Asystent wchodzi do tej rodziny, uczy się, a rodzina go obserwuje. Często jest to pierwszy raz, gdy pojawia się ktoś z zewnątrz i przejmuje opiekę nad chorym. Dlatego mówię asystentom, by dali się obserwować, opiekun musi się ich nauczyć, zaufać im. Często jest tak, że nigdy wcześniej opiekun nie oddał dziecka czy osoby zależnej pod opiekę.

Z czego korzystają Państwo, jeśli chodzi o PFRON?

AD: Z PFRON-u dofinansowanych mamy aktualnie pięć projektów: asystenturę, projekt dotyczący asystentury osobistej obejmujący wsparciem osoby z województwa warmińsko-mazurskiego, trzy projekty zatrudnieniowe, w tym dwa projekty zatrudnienia wspomaganego oraz piąty: Centrum Informacyjno-Poradnicze.

MP: Chcielibyśmy się rozwijać i cały czas sprowadzamy na stronach PFRON-u, co się dzieje.

AD: Prowadzimy placówkę, Centrum Aktywności, która do tej pory była finansowana z ze środków Unii Europejskiej, teraz finansowanie tej placówki powoli się kończy, dlatego będziemy starali się o środki z PFRON. Przez pięć lat udzieliliśmy wsparcia dla 200 osób z niepełnosprawnościami. W jego ramach prowadzimy aktywizację społeczno-zawodową, pierwszym etapem, trwającym trzy miesiące, jest aktywizacja społeczna, potem zawodowa.

MP: Zauważyliśmy, że nie da się realizować tylko projektów zawodowych, ponieważ osoby z niepełnosprawnością mają dużo różnych rzeczy do poukładania i w okresie rocznym często to nam się nie udaje. Centra, które u nas funkcjonują, pozwalają przyjąć osobę, poukładać jej wszystkie sprawy poboczne, by później móc zacząć z nią rozmawiać o zatrudnieniu. Często osoby do nas trafiające mówią: „ja nie mogę pracować”, ich mama czy tata stwierdzają: „ale przecież on nigdy nie będzie pracował”, rodziny osób niesłyszących mówią: „przecież on nie odnajdzie się, przecież on nie słyszy”. Przy naszym wsparciu osoby z niepełnosprawnością słuchową robią szkolenia na wózki widłowe i pracują. Jeździmy też z lekarzami medycyny pracy po firmach, by lekarz stwierdził, że dana osoba może tam pracować, jesteśmy rozpoznawalni w Olsztynie i mamy za sobą wiele ujmujących sytuacji.

Jakie Państwo mają potrzeby?

AD: Może więcej środków na OPP, więcej projektów długoletnich. Jestem kierownikiem projektu asystentury ze środków PFRON i to jest projekt roczny, cztery pozostałe są trzyletnie. Idealnie byłoby, gdyby wkład własny byłby mniejszy, lub gdyby za nasze efekty (a w projektach zatrudnieniowych mamy wskaźnik powyżej 50 %) PFRON obniżałby nam ten wkład lub gdyby był w części zwracany w przypadku utrzymania drugiego wskaźnika rezultatu- utrzymania zatrudnienia powyżej 6-miesięcy. Z pracownikami Warmińsko-Mazurskiego Oddziału PFRON– chwalimy sobie dobrą współpracę.  

Jakie mają Państwo nadzieje co do Systemu iPFRON+?

AD: System jest rozbudowany, jest to dobry kierunek, że wszystko będzie można zrobić elektronicznie. System wydaje się przejrzysty i intuicyjny, to jest duży plus. Jest większy monitoring i kontrola, a my będziemy musieli się go nauczyć.

Więcej informacji o Warmińsko-Mazurskim Sejmiku Osób Niepełnosprawnych znajdą Państwo na stronie internetowej sejmiku www.wmson.pl https://www.facebook.com/wmson.eu/